Στο πρόβλημα της ανισορροπίας, δηλαδή των τρομακτικά μεγάλων αποκλίσεων, όπως συνέβη τον περασμένο Αύγουστο, ανάμεσα στην χρηματιστηριακή τιμή των παραγώγων και αυτή των φυσικών παραδόσεων LNG, επιχειρεί να απαντήσει η πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν στο φυσικό αέριο.
Κυβερνήσεις ωστόσο, αλλά και φορείς, εκφράζουν ήδη αντιρρήσεις, θεωρούν ότι ένα τόσο υψηλό πλαφόν, στα 275 ευρώ/ MWh, δεν πρόκειται να βοηθήσει καθόλου, ότι επιβλήθηκε μόνο και μόνο για να καθησυχάσει το ανέκαθεν αρνητικό στην ιδέα, μπλοκ του Βορρά, και πως πρέπει οπωσδήποτε να μειωθεί. Αρκετά χαμηλότερο πλαφόν πρόκειται να ζητήσει στο αυριανό συμβούλιο υπουργών Ενέργειας, ο έλληνας υπουργός Κώστας Σκρέκας, καθώς και άλλοι συνάδελφοί του, ενώ ανήσυχη εμφανίζεται η βιομηχανία, μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μετάλλου (Eurometaux).
Σε χθεσινή ενημέρωση προς τα μέλη της, εκτιμά ότι οι συνθήκες, υπό τις οποίες θα ενεργοποιείται το πλαφόν, προυποθέτουν τόσο μεγάλη εκτίναξη τιμών από τα σημερινά επίπεδα των 110-120 ευρω, ώστε δύσκολα πρόκειται ποτέ να εφαρμοστεί. Ασκεί κριτική γιατί ο μηχανισμός αυτός δεν υιοθετήθηκε στην κρίση του περασμένου Αυγούστου, αλλά και διερωτάται κατά πόσο η Κομισιόν προβλέπει για το 2023 μια νέα, πολύ πιο άγρια από τη φετινή, κρίση στο φυσικό αέριο, γι’ αυτό και προτείνει την εφαρμογή του μέτρου από ένα τόσο υψηλό επίπεδο τιμών και πάνω…
Η λογική πάντως πίσω από τη πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν στο αέριο δεν αποσκοπεί στην μείωση της τιμής του, αυτή επιτυγχάνεται μόνο με περιορισμό της κατανάλωσης. Η λογική της είναι με ποιό τρόπο θα αποφευχθεί μια νέα ανισορροπία στην αγορά, όπως εκείνη του περασμένου καλοκαιριού, όταν οι τιμές είχαν φτάσει σε ιστορικά υψηλά και οι αποκλίσεις ανάμεσα στον ολλανδικό δείκτη TTF και τις τιμές του LNG είχαν εκτιναχθεί σε αστρονομικά επίπεδα.
Η μόνιμη αναφορά των κοινοτικών στον Αύγουστο δεν είναι τυχαία, όπως φαίνεται και από τα συνοδευτικά έγγραφα που συνοδεύουν τις ανακοινώσεις της Επιτρόπου Σίμσον. Με βάση τη «φωτογραφία» όσων είχαν συμβεί τότε, η πρόταση παίρνει ως σημείο αναφοράς την τιμή παραγώγων του one month ahead στο ολλανδικό χρηματιστήριο και τη συγκρίνει, με τη τιμή LNG του δείκτη S&P Global του Platts.
Για να εφαρμοστεί επομένως ο μηχανισμός θα πρέπει η τιμή διακανονισμού παραγώγου επόμενου μήνα στο TTF να υπερβαίνει τα 275 ευρώ για δύο εβδομάδες. Και ταυτόχρονα, για τις πρώτες δέκα ημέρες, η τιμή TTF να διαπραγματεύεται σε επίπεδα 58 ευρώ υψηλότερα από την τιμή αναφοράς του LNG, όπως αυτή θα προκύπτει από τον ημερήσιο μέσο όρο ενός καλαθιού τιμών. Αυτό θα αποτελείται από την Daily Spot Mediterranean Market, την Daily Spot Northwest Europe Market και την ημερήσια εκτίμηση της τιμής που θα εκπονηθεί από τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER), όπως έχει προταθεί να γίνει από τη Κομισιόν.
Τι αποτέλεσμα θα φέρει;
Μπορεί να έχει αποτέλεσμα ένα πλαφόν σε τόσο υψηλά επίπεδα και υπό αυτούς τους όρους; Ναι, σε περίπτωση μιας νέας ανισορροπίας της αγοράς, απαντά στο Energypress ο καθηγητής του ΕΜΠ, Παντελής Κάπρος, καταθέτοντας την άποψη ότι θα ήταν καλύτερα η Κομισιόν να ορίσει ένα ποσοστό, και όχι τιμές. Δηλαδή, ο μηχανισμός να ενεργοποιείται, κάθε φορά που η τιμή TTF θα ξεπερνά κατά 20% την τιμή αναφορά τους LNG. Αυτό θα έκανε το μέτρο πιο αυστηρό και αποτελεσματικότερο.
Αρκετοί θεωρούν ότι η αιτία για τον τόσο ψηλό πήχη του πλαφόν είναι τόσο επειδή η Κομισιόν θέλει να αποφύγει μια νέα στρέβλωση, κυρίως όμως επειδή θέλει να καθησυχάσει τις ανέκαθεν αντίθετες με το πλαφόν, χώρες του Βορρά (Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία, κά), επομένως ακολουθεί τη γνωστή συμβιβαστική συνταγή που επιλέγεται παραδοσιακά από την Ε.Ε. σε περιπτώσεις διαφορετικών προσεγγίσεων.
Ενα πάντως πράγμα είναι βέβαιο. Δεν υπάρχει γυρισμός στις προ κρίσης τιμές του φυσικού αερίου, όπως μαρτυρά εμμέσως, πλην σαφώς και η ευρωπαϊκή πρόταση. Οι συνομιλητές μας θυμίζουν τις εκτιμήσεις αρκετών αναλυτών και ειδικών του χώρου ότι η ενεργειακή κρίση που ζούμε είναι η πρώτη εκ των πολλών που θα ακολουθήσουν στο μέλλον. Και επισημαίνουν ότι όσο πιο γρήγορα απαλλαγεί η ΕΕ από το φυσικό αέριο, τόσο μικρότερες θα είναι οι πιθανότητες μιας επόμενης κρίσης, παρόμοιας ή χειρότερης, με τη σημερινή.
Σχετικά με το τι θα συμβεί στο αυριανό συμβούλιο υπ. Ενέργειας, αυτό θα εξαρτηθεί από το περιεχόμενο των συμβιβαστικών κινήσεων στις οποίες θα προβεί η τσεχική προεδρία, σε συνεννόηση με τη Κομισιόν, αναπροσαρμόζοντας ενδεχομένως σε χαμηλότερα επίπεδα την αρχική της πρόταση. Δύσκολα πάντως αναμένεται απόφαση, με πιθανότερο σενάριο τη παραπομπή της συζήτησης για το επόμενο συμβούλιο υπ. Ενέργειας στις 19 Δεκεμβρίου, τελευταίο για φέτος, πριν την ανάληψη της προεδρίας από τη Σουηδία.
Σχόλια υποστηρίζονται από CComment