Στο 1,5 δισ., ευρώ το Κόστoς της Απολιγνιτοποιήσης στη Δυτική Μακεδονία
- Επικαιρότητα
- Εμφανίσεις: 447
Η Δυτική Μακεδονία ήταν η ενεργειακή καρδιά της Ἑλλάδος. Δεκάδες ορυχεία έβγαζαν λιγνίτη, δίνοντας ηλεκτρικό ρεῦμα μέσῳ τῶν Ἀτμοηλεκτρικῶν Σταθμῶν (ΑΗΣ) σέ ὁλόκληρη τήν χώρα. Η απολιγνιτοποίηση, που ήρθε στην Ελλάδα νωρίτερα από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, προκάλεσε το μοιραίο χτύπημα σε μία περιοχή, που στήριξε ολόκληρη την οικονομία της
στον λιγνίτη και στις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Χιλιάδες εργαζόμενοι έχασαν τις δουλειές τους, εγκατέλειψαν τις εστίες τους, ενώ το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των ανοιχτών ορυχείων είναι τεράστιο!
Το περιβόητο σχέδιο αναπτυξιακής μετάβασης της περιοχής, που αποτελεί νόμο του κράτους, προς το παρόν δεν έχει εισφέρει το παραμικρό στην περιοχή, εκτός από ένα τεράστιο φωτοβολταϊκό πάρκο, που κατασκεύασαν τα ΕΛ.ΠΕ. και το οποίο επισκέφτηκε χθες ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης.
Την ίδια ὥρα οἱ ἀριθμοί, πού στήν συγκεκριμένη περίπτωση ἐκπροσωποῦν ἄτομα καί οἰκογένειες, εἶναι ἀμείλικτοι. Ἡ ἀνεργία στήν περιοχή ξεπερνᾷ τό 19% καί ἑκατοντάδες ἄνθρωποι μεταναστεύουν εἴτε σέ ἄλλες πόλεις εἴτε καί στό ἐξωτερικό.
Χωριά ἔχουν ἐρημώσει καί, ὅπως εἶπε χαρακτηριστικά ὁ πρόεδρος τοῦ Ἐργατικοῦ Κέντρου Κοζάνης κ. Ἐλευθέριος Ἀδάμ, «ἡ περιοχή δεινοπαθεῖ, ὁ κόσμος φεύγει, τό βλέπουμε καθημερινά, καί τό τελευταῖο διάστημα ἡ φυγή εἶναι ἀκόμα μεγαλύτερη».
Την τελευταία δεκαετία –μόνο στήν περιοχή τῆς Κοζάνης– ἔκλεισαν 12 λιγνιτικοί σταθμοί, ὅπου στόν καθέναν ἐξ αὐτῶν ἐργάζονταν τοὐλάχιστον 250 ἄτομα, χωρίς, φυσικά, νά ὑπολογίζονται τά ὀρυχεῖα καί οἱ ἄνθρωποι πού ἐργάζονταν σέ αὐτά.
Η περιοχή καί οἱ ἄνθρωποί της ἀναζητοῦν μία ἔξοδο καί, ὅπως ἀναφέρει ὁ κ. Ἀδάμ, «εὐελπιστοῦμε ὅτι τό Σχέδιο Δίκαιης Ἀναπτυξιακῆς Μετάβασης κάτι θά προσφέρει, ὅμως δέν τό ἔχουμε δεῖ ἀκόμη.». Μέ τό 40% τοῦ τοπικοῦ ΑΕΠ νά ἔχει χαθεῖ ἐξ αἰτίας τῆς ἀπολιγνιτοποιήσεως, ἡ Δυτική Μακεδονία, ὅπως εἶπε ὁ πρώην Περιφερειάρχης της κ. Θεόδωρος Καρυπίδης, «ἐκλείπει ἀπό τήν ἀγορά τῆς περιοχῆς κατ’ ἔτος περίπου 1.500.000.000 εὐρώ».
Ερευνα τοῦ Τεχνικοῦ Ἐπιμελητηρίου, πού εἶχε πραγματοποιηθεῖ ὅταν ὁ κ. Καρυπίδης ἦταν Περιφερειάρχης, ἔδειξε ὅτι ὁ ἀριθμός τῶν ἔμμεσων καί ἄμεσων θέσεων ἐργασίας, πού θά χαθοῦν, θά εἶναι περί τίς 29.000. «Κάθε μία θέση ἐργασίας στή ΔΕΗ δημιουργοῦσε ἄλλες δύο δορυφορικές ἐκτός ΔΕΗ. Δηλαδή, τροφοδοτοῦσε τήν οἰκονομία καί ἔβαζε κι ἕνα πολλαπλασιαστή στήν ἀπασχόληση» ἀνέφερε. Γιά τόν κ. Καρυπίδη, τό σχέδιο τῆς ἀναπτυξιακῆς μετάβασης δέν δίνει ἀπαντήσεις στά ζητήματα τῆς περιοχῆς, ἀντίθετα, ὅπως ἐπισημαίνει, «περισσότερο διευκολύνει φαραωνικές ἐπενδύσεις φωτοβολταϊκῶν, σέ σύμπραξη μέ γερμανική ἑταιρεία καί τή ΔΕΗ, καί δεσμεύουν τεράστιες ἐκτάσεις, πάνω ἀπό 70.000 στρέμματα». Ἡ περιοχή ζητοῦσε πάντα, ὅπως προβλέπει καί ἡ νομοθεσία, ὅταν ὁλοκληρωθεῖ ἡ ἐξόρυξις τοῦ λιγνίτη, ἡ Πολιτεία νά ἀποκαταστήσει τά ἐδάφη καί νά τά ἀποδώσει μέσῳ τοῦ Ὑπουργείου Γεωργίας στήν τοπική κοινωνία.
Εδῶ, ὅμως, ὑπάρχει ἕνα ἄλλο τεράστιο πρόβλημα: Ὅταν ὁ τότε πρωθυπουργός κ. Κ. Σημίτης θέλησε νά μπεῖ ἡ ΔΕΗ στό Χρηματιστήριο καί, γιά νά αὐξήσει τήν ἀξία τῆς μετοχῆς της, ἐγγράφησαν ἐν μιᾷ νυκτί –μέσῳ τροπολογίας- ὡς ἰδιόκτητα χιλιάδες στρέμματα. Ἀποτέλεσμα αὐτοῦ, ὅπως λέει ὁ κ. Καρυπίδης, εἶναι 200.000 στρέμματα «καί νά τά στερεῖται σήμερα ἡ τοπική κοινωνία πού τόσο ἀνάγκη τά ἔχει, γιά νά ἀσχοληθεῖ μέ τόν πρωτογενῆ τομέα, καί νά μήν γίνεται ἀποκατάστασίς τους, ἀντίθετα, καλύπτονται μέ… καθρεφτάκια φαραωνικῶν ἐπενδύσεων, πού δέν δημιουργοῦν θέσεις ἐργασίας, διότι τά φωτοβολταϊκά ἔχουν ἐλάχιστες ἀνάγκες γιά ἐργάτες».
Τήν ἴδια ὥρα, ἡ παραγωγή ἠλεκτρικοῦ ρεύματος ἀπό τά φωτοβολταϊκά θά καταγράφεται ὡς πλοῦτος γιά τήν περιοχή, ὅμως, στήν οὐσία, θά δημιουργεῖται ἕνα στρεβλό τοπικό ΑΕΠ, πού θά ἐμφανίζει τήν Περιφέρεια Δυτικῆς Μακεδονίας ὅτι ἔχει εἰσοδήματα, τά ὁποῖα δέν θά ἔχει, ἀφοῦ, «ὅπως γινόταν καί μέ τή ΔΕΗ, τό προϊόν ταξίδευε σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα καί τώρα θά ταξιδεύει σέ λογαριασμούς τοῦ ἐξωτερικοῦ». Περαιτέρω, τό περιβαλλοντικό πρόβλημα πού ὑπάρχει στήν περιοχή μέ τά ἀνοικτά λιγνιτικά πεδία εἶναι μεγάλο. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ μή ἀποκατάστασις τῶν ἐδαφῶν ὄχι μόνο τά καθιστᾷ ἄχρηστα ἐδάφη, ἀλλά ὑπάρχει θέμα αὐταναφλέξεως τοῦ λιγνίτη καί παράγεται μεθάνιο, τό ὁποῖο εἶναι δηλητήριο. Ἡ ἀναπτυξιακή μετάβασις, λένε φορεῖς τῆς περιοχῆς καί ὄχι μόνο, πρέπει νά εἶναι δίκαιη καί ὄχι βίαιη.
Όπως σημειώνει ὁ κ. Νικόλαος Φαραντούρης, Καθηγητὴς Εὐρωπαϊκοῦ Δικαίου καί Δικαίου τῆς Ἐνέργειας στό Πανεπιστήμιο Πειραιῶς, «ἡ Πράσινη Μετάβαση χρειάζεται νά γίνει μέ στέρεα βήματα καί προγραμματισμό. Χωρίς ὀλιγωρία καί χωρίς πυροτεχνηματικές ἐξαγγελίες, πού ἀνατρέπονται ἀπό τή μία στιγμή στήν ἄλλη. Ὀφείλουμε νά προσαρμοστοῦμε στήν κλιματική μετάβαση, ὄχι μόνο διότι αὐτό ὑπαγορεύουν οἱ εὐρωπαϊκές ἤ διεθνεῖς νόρμες, ἀλλά γιά λόγους οἰκολογίας, προστασίας τοῦ περιβάλλοντος καί τῆς ἴδιας τῆς ζωῆς, τούτης καί τῶν ἑπόμενων γενεῶν, μέ τή σταδιακή καί ὀργανωμένη ἀπεξάρτηση ἀπό τά ὀρυκτά καύσιμα καί, ἰδίως, τά εἰσαγόμενα, ὅπως τό φυσικό ἀέριο». Ὡστόσο, ὅπως σημειώνει ὁ κ. Φαραντούρης, τοῦτο δέν ἔχει γίνει στήν περίπτωση τῶν λιγνιτικῶν μονάδων τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας. «Ὑπῆρχε ἕνας προγραμματισμός, πού ἀνατράπηκε καί ὁ ὁποῖος βασιζόταν στήν ὁλοκλήρωση τοῦ κύκλου ζωῆς τῶν μονάδων καί τήν ἀπόσβεση τῶν σημαντικῶν ἐπενδύσεων, πού ἔχουν γίνει ὅλα αὐτά τά χρόνια. Οἱ λιγνιτικές μονάδες σήμερα παράγουν φθηνότερη ἠλεκτρική ἐνέργεια ἀπ’ τίς μονάδες φυσικοῦ ἀερίου, συμπεριλαμβανομένων τῶν ἐπιβαρύνσεων ἀπό τίς ἐκπομπές διοξειδίου τοῦ ἄνθρακα. Ἐπίσης, ἀποδεικνύεται ὅτι ἡ λειτουργία τους εἶναι κρίσιμη γιά τήν ἐπάρκεια ἰσχύος σέ περίπτωση ἐνεργειακῆς διακοπῆς τῶν εἰσαγωγῶν. Σήμερα, δέν μποροῦν νά εἶναι πλήρως λειτουργικές ὅλες, διότι τήν τελευταία τριετία ἀφέθησαν στήν τύχη τους καί δέν προχώρησαν «ἐπαναποκαλύψεις» λιγνιτικῶν πεδίων. Η βίαιη ἀπολιγνιτοποίησις, χωρίς σχεδιασμό καί ὀργάνωση ὑποδομῶν γιά τήν ἑπόμενη μέρα, φέρνει ἀντίθετα ἀποτελέσματα, ἀφοῦ στρέφει τήν κοινωνία ἀπέναντι στήν πράσινη μετάβαση καί δημιουργεῖ σοβαρά ζητήματα κοινωνικῆς συνοχῆς καί ἐνεργειακῆς ἐπάρκειας.»
Σχόλια υποστηρίζονται από CComment