Αυξήσεις και στο νερό: Διαφορετικές τιμές ανά περιοχή και κλιμακωτή χρέωση – Πώς θα επηρεάσει την τσέπη των πολιτών

Αυξήσεις και στο νερό: Διαφορετικές τιμές ανά περιοχή και κλιμακωτή χρέωση – Πώς θα επηρεάσει την τσέπη των πολιτών
Ανοίγει ο δρόμος για αναπροσαρμογές προς τα «πάνω» στα τιμολόγια του νερού με τη δημοσίευση της Κοινής Υπουργική Απόφασης (ΚΥΑ) που αφορά τους νέους κανόνες κοστολόγησης και τιμολόγησης του νερού για όλες τις χρήσεις.

Συγκεκριμένα θα αλλάξει η τιμολόγηση στο νερό ανάλογα με την κατανάλωση, ενώ η χρέωση θα επιβαρύνει τους λογαριασμούς στο πλαίσιο των μέτρων που θα ληφθούν για τη λειψυδρία. Η ΚΥΑ με τίτλο: «Καθορισμός γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, μέτρα βελτίω­σης αυτών. Διαδικασίες και μέθοδος ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του», υπογράφεται από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και έχει πεδίο εφαρμογής στα τιμολόγια νερού των οργανισμών και εταιριών ύδρευσης και άρδευσης όλης της χώρας, που εγκρίνονται από την ΡΑΑΕΥ.

Η νέα ΚΥΑ, ορίζει διαφορετικές τιμές ανά περιοχή και ανά κοινωνική ομάδα. Εισάγει την κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με την κατανάλωση νερού, ενώ προβλέπει την τοποθέτηση υδρομέτρων στα χωράφια. Σύμφωνα με την νέα ΚΥΑ, θα υπάρχουν κλιμακωτές χρεώσεις των καταναλωτών ανάλογαμε το νερό που καταναλώνουν. Ο κόσμος που ήδη υποφέρει από την ακρίβεια, περιμένει να δει πώς αυτή η ανατίμηση θα μεταφραστεί σε αριθμούς, καθώς δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα οι κλίμακες χρέωσης. Όπως εκτιμάται, το πιθανότερο είναι πως στις περισσότερες περιοχές -και ειδικά σε αυτές που καταγράφονται συνθήκες λειψυδρίας- τα τιμολόγια θα αυξηθούν.

Οι πάροχοι υπηρεσιών δύνανται να εφαρμόζουν μεγαλύτερες αυξήσεις επί των τιμολογίων των υπηρεσιών ύδατος που παρέχουν, μετά από έγκριση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων ΡΑΑΕΥ κατόπιν ειδικά αιτιολογημένου αιτήματος σύμφωνα με τη διαδικασία «Έκτακτης Αναθεώρησης Χρηματοοικονομικού Κόστους» που επίσης προβλέπει η ΚΥΑ.

Η ΚΥΑ αναφέρεται και στο περιβαλλοντικό τέλος, πρόσθετη επιβάρυνση σε όλους τους λογαριασμούς (μικρού έως τώρα ύψους εκτός κάποιων εξαιρέσεων), η οποία θα αποφασίζεται κάθε χρόνο από τις Διευθύνσεις Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και θα εισπράττεται από τους παρόχους μέσω των λογαριασμών για να αποδοθεί στο Δημόσιο.

Το περιβαλλοντικό τέλος θα αποτελεί επιβάρυνση του κάθε χρήστη με βάση το κόστος της απόκλισης της κατάστασης των υδάτων από την «καλή κατάσταση», η οποία απαιτείται για τη βιώσιμη χρήση των υδατικών πόρων. Σύμφωνα με την ΚΥΑ, για τη Θεσσαλία θα είναι μικρότερο.

Όσον αφορά τη γεωργική χρήση του νερού, η τιμολόγηση θα γίνεται με μικτό σύστημα, που θα αποτελείται από σταθερό και μεταβλητό τέλος.

Το μεταβλητό τέλος θα καθορίζεται ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας και τη χρήση υδάτινων πόρων, ενώ οι πάροχοι θα είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης μέσα στην επόμενη διετία.

Υψηλότερη χρέωση το καλοκαίρι
Επίσης, με σύμφωνη γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) που εποπτεύει την εφαρμογή της νέας κοστολόγησης και τιμολόγησης νερού, οι πάροχοι θα μπορούν να εφαρμόζουν σύστημα εποχικής τιμολόγησης, για τους χρήστες που παρουσιάζουν έντονη εποχική μεταβλητότητα στις ποσότητες ύδατος που καταναλώνουν. Με άλλα λόγια, θα μπορούν να χρεώνουν διαφορετικά το νερό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και διαφορετικά την περίοδο των βροχών.

Όπως αναφέρεται στην ΚΥΑ «κατά το σύστημα αυτό εφαρμόζονται αυξημένες χρεώσεις την χρονική περίοδο του έτους με ιδιαίτερα αυξημένη κατανάλωση ύδατος συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιόδους του έτους». Κριτήριο για την εφαρμογή του συγκεκριμένου συστήματος θα συνιστά, ιδίως, η διαθεσιμότητα ύδατος κατά την χρονική περίοδο των ιδιαίτερα αυξημένων καταναλώσεων.

Νέο σύστημα κοστολόγησης και τιμολόγησης νερού
Η ΚΥΑ εισάγει νέο σύστημα κοστολόγησης του νερού, τους όρους και τη μεθοδολογία υπολογισμού τους. Οι ορισμοί:

«Χρηματοοικονομικό κόστος παρόχου υπηρεσιών ύδατος» ή «Χρηματοοικονομικό κόστος»: είναι το κόστος που προκύπτει για κάθε πάροχο υπηρεσιών ύδατος αποκλειστικά από την δραστηριότητα παροχής των υπηρεσιών αυτών. Αντανακλά την χρηματοοικονομική αποτίμηση του κόστους για όλα τα έργα, τις υποδομές και τις διαδικασίες, τα οποία είναι απαραίτητα για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος.Στο χρηματοοικονομικό κόστος περιλαμβάνονται οι δαπάνες που είναι αναγκαίες για την παροχή των υπηρεσιών ύδατος, τη λειτουργία και τη συντήρηση του παρόχου των υπηρεσιών αυτών (κεφαλαιουχικές, λειτουργικές, συντήρησης και διοίκησης). «Ανάκτηση χρηματοοικονομικού κόστους παρόχου υπηρεσιών ύδατος»: το ποσοστό των εσόδων του παρόχου υπηρεσιών ύδατος από την δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών ύδατος επί του χρηματοοικονομικού κόστους για την παροχή των υπηρεσιών αυτών.

«Ανάκτηση περιβαλλοντικού κόστους και κόστους πόρου για κάθε χρήση»: Το ποσοστό του εισπρακτέου περιβαλλοντικού τέλους, το οποίο χρεώνεται στους τελικούς χρήστες των υπηρεσιών ύδατος διά των λογαριασμών που αποστέλλουν σε αυτούς οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, επί του περιβαλλοντικού τέλους που έχει προσδιοριστεί για κάθε χρήση ύδατος.

Βασικές προβλέψεις για την κοστολόγηση και τιμολόγηση του νερού
Για τον προσδιορισμό των τιμολογίων των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδατος οι πάροχοι λαμβάνουν υπόψη τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές, γεωγραφικές, κλιματολογικές και υδρογεωλογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή αρμοδιότητάς τους.

Ειδικότερα:

Για τελικούς χρήστες, όπως πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες, ή που εντάσσονται, γενικότερα, στις κατηγορίες των οικονομικά αδύναμων προσώπων και των ευάλωτων νοικοκυριών ή πελατών, οι πάροχοι δύνανται να καθορίζουν, κατόπιν οικονομοτεχνικής έκθεσης για την επίδρασή τους στις άλλες κατηγορίες χρηστών, ευνοϊκότερες τιμές, χωρίς να ανατρέπεται η λειτουργία της τιμής ως μέσου αποτροπής της σπατάλης νερού.
Για λόγους επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος και με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου για την έγκριση των τιμολογίων του παρόχου οργάνου, η οποία κοινοποιείται στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και στην Ρ.Α.Α.Ε.Υ., οι πάροχοι δύνανται να καθορίζουν, κατόπιν οικονομοτεχνικής έκθεσης για την επίδρασή τους στις άλλες κατηγορίες χρηστών, ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες υπηρεσιών ύδατος όπως, ενδεικτικά, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, δομές προσωρινής υποδοχής/φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών, πυροσβεστική, όταν αυτές οι υπηρεσίες ύδατος αφορούν στην εκτέλεση των κύριων δημόσιων καθηκόντων τους.
Για τη λειτουργία των δημόσιων κοινωνικών υποδομών δύναται να καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο.
Σε ειδικές περιπτώσεις βιομηχανικών και επαγγελματικών μονάδων, των οποίων οι ποσότητες απόληψης λυμάτων είναι μεγαλύτερες της χρήσης ύδατος, η τιμολόγηση πραγματοποιείται βάσει ειδικού παροχόμετρου που τοποθετείται για την καταγραφή της ποσότητας λυμάτων που εισρέει στο δίκτυο.
Κατόπιν σύμφωνης γνώμης της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. που εκδίδεται μετά από αιτιολογημένο αίτημα, οι πάροχοι δύνανται να εφαρμόζουν σύστημα εποχικής τιμολόγησης, για τους χρήστες που παρουσιάζουν έντονη εποχική μεταβλητότητα στις ποσότητες ύδατος που καταναλώνουν. Κατά το σύστημα αυτό εφαρμόζονται αυξημένες χρεώσεις την χρονική περίοδο του έτους με ιδιαίτερα αυξημένη κατανάλωση ύδατος συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιόδους του έτους. Κριτήριο για την εφαρμογή του συστήματος συνιστά, ιδίως, η διαθεσιμότητα ύδατος κατά την χρονική περίοδο των ιδιαίτερα αυξημένων καταναλώσεων.

Δύναται να καθορίζεται ειδικό τιμολόγιο ύδρευσης ή αποχέτευσης για τους χρήστες, οι οποίοι εξυπηρετούνται με δίκτυο ανεξάρτητο από το κύριο δίκτυο του παρόχου, καθώς και για περιοχές όπου το χρηματοοικονομικό κόστος διαφοροποιείται σημαντικά.

Η ποσοστιαία μεσοσταθμική αύξηση των τιμολογίων των χρηστών δεν μπορεί να υπερβαίνει αυτήν της μέσης ετήσιας μεταβολής του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) που καταρτίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ για το προηγούμενο ημε­ρολογιακό έτος.

Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος δύνανται να εφαρμόζουν μεγαλύτερες αυξήσεις επί των τιμολογίων των υπηρεσι­ών ύδατος που παρέχουν, μετά από έγκριση της Ρ.Α.Α.Ε.Υ κατόπιν ειδικά αιτιολογημένου αιτήματος σύμφωνα με τη διαδικασία «Έκτακτης Αναθεώρησης Χρηματοοικο­νομικού Κόστους».

Δύνανται να εξαιρού­νται από ή να βαρύνονται μερικώς με τα περιβαλλοντικά τέλη χρήστες οι οποίοι, με την εφαρμογή πρακτικών ορ­θολογικής διαχείρισης υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων, συμβάλλουν στη διατήρηση ή/και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων. Η μείωση του περιβαλλοντικού τέλους πρέπει να είναι ανάλογη της παρέμβασης. Απαιτείται απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται κατόπιν τεκμηριωμένης εισήγησης της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων που περιλαμβάνει μελέτη κόστους – οφέλους.

Τα τιμολόγια καθορίζουν και τη χρέωση με την οποία τιμολογείται η κατανάλωση σε περίπτωση αφανούς διαρ­ροής καθώς και τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες χορηγείται η σχετική έκπτωση επί της χρέωσης.

Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. εποπτεύει την εφαρμογή της ισχύουσας μεθό­δου κοστολόγησης και τιμολόγησης και αν διαπιστωθεί εσφαλμένη εφαρμογή των κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης, προβαίνει στις ενέργειες που προβλέπονται στη νομοθεσία.
Τιμολόγηση για αγροτική χρήση και υδρομετρητές στα χωράφια

Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση, μεριμνούν για τη σταδιακή τοποθέτηση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος στο σύνολο των χρηστών του δικτύου αρμοδιότητάς τους, εντός διετίας από την θέση σε ισχύ της παρούσας, εφόσον αυτό είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό. Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος δύνανται να αναλαμβάνουν το σχετικό κόστος και να το ανακτούν μέσω της αποπληρωμής του από τους χρήστες.

Εφόσον ο πάροχος εκτιμά ότι δεν είναι τεχνικά ή οικονομικά εφικτό να τοποθετηθούν συστήματα μέτρη­σης των διακινούμενων ποσοτήτων ύδατος στο σύνολο του δικτύου, στην ετήσια έκθεση προγραμματισμού της παρ. 3 του άρθρου 35 του ν. 5037/2023, θα προσ­διορίζεται το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την ολοκλήρωση της τοποθέτησης συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος (υδρομετρητών ή άλλου συ­στήματος ισοδύναμου αποτελέσματος), τα μέτρα που απαιτούνται για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης, το συνολικό εκτιμώμενο κόστος, ο τρόπος χρηματοδότησης και το ποσοστό προόδου του έργου κατ’ έτος, καθώς και λεπτομερές χρονοδιάγραμμα. Σε κάθε περίπτωση, η το­ποθέτηση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδα­τος πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026.

Περιβαλλοντικό Κόστος ανά χρήση ύδατος
Για τον υπολογισμό του περιβαλλοντικού κόστους λαμβάνονται υπόψη τα κάτωθι:

1.Συσχέτιση του κόστους των Συμπληρωματικών Μέτρων που αφορούν το περιβαλλοντικό κόστος, με τις σχετικές χρήσεις ύδατος ανά ΥΣ ή ανά ομάδα ΥΣ. Σε περίπτωση όπου κάποιο μέτρο σχετίζεται με περισσότερες από μία χρήσεις, το κόστος αυτό θα κατανέμεται στις χρήσεις αυτές αναλογικά, βάσει του ισοζυγίου ποσοτήτων ύδατος που αντιστοιχούν σε κάθε χρήση.

2.Άθροιση όλων των στοιχείων περιβαλλοντικού κόστους, ώστε να προκύψει το συνολικό Περιβαλλοντικό Κόστος ανά χρήση ύδατος.

3.Εκτίμηση του μοναδιαίου (ανά κυβικό μέτρο ύδατος στους τελικούς χρήστες) Περιβαλλοντικού Κόστους ανά χρήση ύδατος αναλογικά, βάσει του ισοζυγίου ποσοτήτων ύδατος ανά χρήση, σύμφωνα με τα Σ.Δ.Λ.Α.Π..

Το κόστος των δομικών έργων που συμπεριλαμβάνονται στο Πρόγραμμα των Συμπληρωματικών Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., θα υπολογίζεται στον ετήσιο υπολογισμό του περιβαλλοντικού κόστους μέσω συντελεστή απόσβεσης του δομικού έργου ίσου με 2%. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής των έργων αυτών, το κόστος δεν θα υπολογίζεται πλέον ως Περιβαλλοντικό Κόστος.

Το κόστος των υπόλοιπων μέτρων που συμπεριλαμβάνονται στο Πρόγραμμα των Συμπληρωματικών Μέτρων του εκάστοτε ισχύοντος Σ.Δ.Λ.Α.Π., υπολογίζεται ετησίως επιμερίζοντας το συνολικό κόστος αυτών κατά έτος για την περίοδο εφαρμογής του Προγράμματος Μέτρων των Σ.Δ.Λ.Α.Π..

3.1. Ειδικά για την περιοχή της Θεσσαλίας, ο συντελεστής απόσβεσης των δομικών έργων της παρ. 3 μειώνεται κατά 50% για την πρώτη τριετία.

4. Ο κάθε πάροχος υπηρεσιών ύδατος που παρέχει νερό σε τελικούς χρήστες, ανάλογα με την κατηγορία υπηρεσιών ύδατος που παρέχει και ανάλογα με την κατηγορία χρήσης ύδατος στην οποία εμπίπτει ο εκάστοτε τελικός χρήστης ύδατος, θα θεωρεί ως μοναδιαίο περιβαλλοντικό κόστος το αντίστοιχο περιβαλλοντικό κόστος της χρήσης ύδατος που υπολογίζεται σύμφωνα με την παρ. 3 του παρόντος παραρτήματος.

https://www.documentonews.gr/article/ayxiseis-kai-sto-nero-diaforetikes-times-ana-perioxi-kai-klimakoti-xreosi-pos-tha-epireasei-tin-tsepi-ton-politon/