Ξεκινά η δοκιμαστική λειτουργία του αγωγού αερίου που συνδέει Σερβία με Βουλγαρία - Τι σημαίνει για το ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή

Εντός χρονοδιαγράμματος ολοκληρώθηκαν οι εργασίες για τη διασύνδεση φυσικού αερίου μεταξύ της Σερβίας και της Βουλγαρίας και εντός των επομένων ημερών ο αγωγός αναμένεται να τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία.

Αυτό δήλωσε η υπουργός Ορυκτού Πλούτου και Ενέργειας της Σερβίας, Ντουμπράβκα Τζέντοβιτς Χαντάνοβιτς, κάνοντας λόγο για ένα «στρατηγικά σημαντικό έργο» για τη Σερβία.

Τόνισε επίσης, ότι ο αγωγός αυτός θα επιτρέψει έναν ασφαλέστερο και πιο σταθερό εφοδιασμό φυσικού αερίου τόσο για τη χώρα όσο και για την ευρύτερη περιοχή, από διάφορες πηγές, και «ιδιαίτερα από το Αζερμπαϊτζάν».

Ο αγωγός φυσικού αερίου Σερβίας-Βουλγαρίας είναι το πρώτο μεγάλο ενεργειακό έργο που ολοκληρώθηκε έγκαιρα, μέσα σε μόλις 12 μήνες.

«Κατασκευάστηκαν 109 χιλιόμετρα του νέου αγωγού φυσικού αερίου, τέσσερις σταθμοί μέτρησης και ρύθμισης στο Πίροτ, στο Ντιμίτροβγκαρντ και στη Νις, καθώς και ένας μεγάλος σταθμός μεταφοράς στο Τρουπάλε. Αναμένω ότι ο αγωγός φυσικού αερίου θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία μέχρι το τέλος της εβδομάδας», διευκρίνισε η Σέρβα υπουργός.

Το deal με το Αζερμπαϊτζάν

Η Ντουμπράβκα Τζέντοβιτς Χαντάνοβιτς αναφέρθηκε στην συμφωνία διασύνδεσης με την «Bulgartransgas» αλλά και την εμπορική συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν.

Τον περασμένο μήνα οι Σέρβοι υπέγραψαν συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν ώστε να μειώσουν την εξάρτησή τους από τη Ρωσία στην οποία έχουν επιβληθεί πολλές κυρώσεις από την ΕΕ.

Η κρατική ενεργειακή εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν Socar υπέγραψε σύμβαση για την προμήθεια της Σερβίας με 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, το 13% της τρέχουσας κατανάλωσης της χώρας, για να μειώσει την τρέχουσα σχεδόν συνολική ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία.

Τη συμφωνία μεταξύ της Socar και της σερβικής κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου Srbijagas υπέγραψε στο Μπακού, πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, η υπουργός Ενέργειας της Σερβίας, Ντουμπράβκα Τζέντοβιτς Χαντάνοβιτς.

Η συμφωνία προβλέπει ότι η προμήθεια φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν θα αυξηθεί σε 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα το 2026, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου.

Η Ντουμπράβκα Τζέντοβιτς Χαντάνοβιτς επισήμανε ότι ο αγωγός φυσικού αερίου Σερβίας-Βουλγαρίας είναι επίσης σημαντικός για την πράσινη μετάβαση της χώρας: «Στη διαδικασία της πράσινης μετάβασης, είναι σημαντικό να έχουμε έναν ασφαλή εφοδιασμό φυσικού αερίου, να μπορούμε να μεταβούμε από τη χρήση άνθρακα και μαζούτ στο φυσικό αέριο, που είναι μια καθαρότερη πηγή ενέργειας», είπε.

Το έργο

Οι πρόεδροι της Σερβίας και της Βουλγαρίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς και Ρούμεν Ράντεφ, προανήγγειλαν την κατασκευής της διασύνδεσης φυσικού αερίου Βουλγαρίας-Σερβίας στο Kostinbrod την 1η Φεβρουαρίου.

«Το πρόγραμμα αυτό δίνει νέες ευκαιρίες στην περιοχή για αυθεντική διαφοροποίηση και ασφάλεια των προμηθειών. Είναι ένα παράδειγμα επιτυχημένης εφαρμογής της ευρωπαϊκής στρατηγικής για προσιτή ενέργεια», είχε δηλώσει τότε ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, κάνοντας λόγο για έργο στρατηγικής σημασίας.

«Αποκτάμε διευρυμένη πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές […] Η Σερβία αποκτά πρόσβαση σε νέες πηγές αερίου, προερχόμενες από τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου και τους τερματικούς σταθμούς για υγροποιημένο φυσικό αέριο στο Αιγαίο», πρόσθεσε ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, κατά την τελετή των εγκαινίων, στην οποία συμμετείχε επίσης ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς.

Ο αγωγός

Η σύνδεση φυσικού αερίου «Βουλγαρία-Σερβία» (IBS) στη Σερβία έχει μήκος 109 χιλιόμετρα και το συνολικό μήκος του αμφίδρομου αγωγού φυσικού αερίου μέσω των δύο χωρών είναι 170 χιλιόμετρα, από το Νόβι Ίσκαρ κοντά στη Σόφια έως τη Νις. Ο αγωγός φυσικού αερίου έχει χωρητικότητα 1,8 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως.

Η συνολική αξία της διασύνδεσης φυσικού αερίου Νις - Ντιμιτρόβγκραντ - Βουλγαρία είναι 85,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) πιστώνει 25 εκατ. ευρώ, 49,6 εκατ. είναι μη επιστρεπτέα συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση από τα ενταξιακά κεφάλαια, ενώ το υπόλοιπο κόστος θα καλυφθεί από τον σερβικό προϋπολογισμό και κονδύλια της δημόσιας εταιρείας Srbijagas.

Η συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Νις -Ντιμιτροβγκραντ υπογράφηκε το 2010 και οι εργασίες για την κατασκευή του συνδέσμου φυσικού αερίου στη Σερβία ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 2022.

O ρόλος της Ελλάδας

Όπως επισημαίνεται, στον σχεδιασμό του έργου χάρη στη διασύνδεση φυσικού αερίου με την Ελλάδα, η οποία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο, η Βουλγαρία θα λαμβάνει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και LNG μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στη βόρεια Ελλάδα.

Αυτός ο αγωγός φυσικού αερίου αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) - Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου, που στοχεύει στη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Η κύρια πηγή ανεφοδιασμού θα είναι το κοίτασμα φυσικού αερίου Σαχ Ντενίζ που βρίσκεται στην Κασπία Θάλασσα, στο έδαφος που ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν.

Το φυσικό αέριο θα μεταφερθεί από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη μέσω τμημάτων των αγωγών του Νότιου Καυκάσου, της Υπερανατολίας και της Υπεραδριατικής.